Long đền vênh là một loại vòng đệm thiết yếu giúp tăng độ ổn định cho các liên kết bu-lông, đai ốc trong nhiều lĩnh vực kỹ thuật. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn long đền vênh là gì, nguyên lý hoạt động, ưu nhược điểm và khi nào nên sử dụng đúng chuẩn kỹ thuật.
Long đền vênh là gì
Long đền vênh (spring washer) là loại vòng đệm có thiết kế đặc biệt với hình dạng xoắn nhẹ, nhằm tạo lực đàn hồi cho liên kết bu-lông, đai ốc. Khác với long đền phẳng truyền thống, long đền vênh giúp duy trì lực siết ổn định và hạn chế lỏng mối ghép trong điều kiện rung động nhẹ đến trung bình.
Chúng thường được ứng dụng trong các kết cấu yêu cầu độ ổn định lâu dài nhưng không thể hoặc khó tái siết bu-lông thường xuyên.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của long đền vênh
Cấu tạo
- Hình dạng: Hình tròn với vết vênh, tạo góc nghiêng so với mặt phẳng.
- Vật liệu: Phổ biến nhất là thép carbon C45, inox SUS304, inox SUS316.
Nguyên lý hoạt động
Khi bu-lông được siết chặt, long đền vênh bị ép phẳng một phần, tạo ra lực đàn hồi ngược chống lại sự nới lỏng tự nhiên của liên kết. Lực đàn hồi này duy trì áp lực siết ổn định, giảm nguy cơ bu-lông tự lỏng do rung động, dao động nhiệt hoặc tải trọng thay đổi.
Khi nào nên sử dụng long đền vênh
- Trong môi trường có rung động nhẹ đến trung bình: Như máy bơm, máy nén khí, máy móc công nghiệp nhẹ.
- Khi mối liên kết cần ổn định lâu dài nhưng không dễ kiểm tra hoặc siết lại thường xuyên: Ví dụ như các mối nối trong kết cấu thép nhà tiền chế, cầu thang thép, băng tải nhỏ.
- Khi yêu cầu tăng độ an toàn mối ghép: Long đền vênh giúp ngăn ngừa rủi ro lỏng bu-lông trong vận hành thực tế.
- Không phù hợp với:
- Môi trường rung cực mạnh (nên dùng long đền răng cưa hoặc long đền khóa).
- Mối ghép cần độ chính xác cao tuyệt đối (vì lực đàn hồi nhỏ có thể gây sai lệch nhẹ).
Các loại long đền vênh phổ biến hiện nay
Theo vật liệu
- Thép carbon C45: Phổ biến nhất, chịu lực tốt, giá thành hợp lý, thích hợp môi trường khô ráo.
- Inox SUS304: Chống gỉ sét tốt, phù hợp với môi trường ẩm ướt, ngoài trời.
- Inox SUS316: Chịu ăn mòn hóa chất, lý tưởng cho môi trường biển, công nghiệp hóa chất.
Theo tiêu chuẩn sản xuất
- DIN 127: Tiêu chuẩn Đức cho long đền vênh cơ bản.
- ISO 8752: Tiêu chuẩn quốc tế, tương đương DIN.
- ASTM F436M: Tiêu chuẩn Mỹ, yêu cầu kỹ thuật cao hơn, dùng trong các dự án lớn.
Việc lựa chọn đúng tiêu chuẩn giúp đảm bảo đồng bộ chất lượng trong thi công công trình.
Ưu điểm và hạn chế của long đền vênh
Ưu điểm
- Chống lỏng bu-lông hiệu quả: Giữ áp lực siết ổn định.
- Lắp đặt đơn giản: Chỉ cần thêm vào giữa bu-lông và bề mặt liên kết.
- Chi phí thấp: Hiệu quả kinh tế cao.
- Tăng độ bền mối ghép: Giảm hiện tượng mỏi kim loại ở vùng siết.
Hạn chế
- Không phù hợp với rung động cực mạnh: Có thể lỏng theo thời gian.
- Cần thay mới nếu tháo lắp nhiều lần: Long đền vênh bị mất độ đàn hồi khi ép phẳng quá nhiều.
Hướng dẫn chọn và lắp đặt long đền vênh đúng kỹ thuật
Cách chọn
- Chọn đúng kích thước: Tương ứng với đường kính bu-lông M6, M8, M10…
- Chọn vật liệu theo môi trường:
- Trong nhà, khô ráo → thép carbon.
- Ngoài trời, ẩm ướt → inox SUS304.
- Hóa chất, nước biển → inox SUS316.
- Chọn đúng tiêu chuẩn kỹ thuật nếu dự án yêu cầu.
Cách lắp đặt
- Đặt long đền vênh giữa bu-lông (hoặc đai ốc) và bề mặt liên kết.
- Mặt cong vênh hướng ra ngoài.
- Xiết chặt bu-lông đúng lực siết quy định.
- Không tái sử dụng long đền đã biến dạng nặng.
Mẹo bảo quản và lưu ý khi sử dụng long đền vênh
- Bảo quản nơi khô ráo: Tránh ẩm mốc gây gỉ sét trước khi lắp đặt.
- Kiểm tra độ đàn hồi: Tránh sử dụng long đền bị ép phẳng quá mức.
- Đối với công trình ngoài trời: Luôn ưu tiên vật liệu inox.
Việc bảo quản đúng cách sẽ kéo dài tuổi thọ của sản phẩm và duy trì hiệu quả chống lỏng bu-lông lâu dài.
Long đền vênh tuy là chi tiết nhỏ nhưng có vai trò lớn trong việc đảm bảo độ ổn định cho các liên kết cơ khí. Việc chọn đúng loại long đền vênh và lắp đặt đúng kỹ thuật sẽ giúp tối ưu hiệu quả chống lỏng bu-lông, giảm thiểu rủi ro và tăng độ bền kết cấu.
Liên hệ Vilubi để tham khảo và đặt mua các loại long đền vênh thép C45, inox 304, inox 316 chính hãng, đạt chuẩn DIN, ISO với giá tốt nhất thị trường.
Công ty TNHH Vilubi
Website: phukienngukim.com
Email: info@vilubi.com
Hotline: 0785 662 699
Call/zalo: 0933 788 055
Address: Số 29/29 Đường Trần Quang Diệu, Phường Tân Bình, Tp Dĩ An, Tỉnh Bình Dương
